Nie ulega wątpliwości, że twórca postaci Conana z Cymerii to jeden z najbardziej wpływowych autorów nurtu określanego jako “heroic fantasy”. A przecież Conan to tylko jeden z wielu jego bohaterów, a twórczość tego niezwykle płodnego pisarza wykraczała daleko poza fantasy.
Howard ma na koncie sporo historii przygodowych, był jednym z autorów należących do tzw. Kręgu Lovecrafta, pisał westerny i opowiadania o bokserach. Sam z resztą również interesował się boksem. Choć nie osiągnął wielkich sukcesów jako zawodnik, nieprawdziwe okazały się krążące przez wiele lat plotki o jego słabym zdrowiu i rachitycznej budowie ciała.
Robert Ervin Howard urodził się 22 stycznia 1906 w teksańskim miasteczku Peaster. Jego ojcem był znany fizyk, doktor Isaac Mordecai Howard. Ze względu na jego pracę wczesne lata dzieciństwa Roberta upłynęły na wiecznych przeprowadzkach i podróżach po Teksasie. W międzyczasie młody Howard chłonął liczne ludowe historie i legendy, które później sprawiły, że w swojej twórczości chętnie nawiązywał do opowieści niesamowitych.
Przygodę pisarską rozpoczął od publikowania w licealnej gazetce. Jednak pierwszym krokiem w kierunku profesjonalizmu stało się dopiero opublikowanie w 1925 roku opowiadania “Spear and Fang”, które ukazało się w lipcowym numerze magazynu “Weird Tales”. Choć Howard publikował również w innych czasopismach, to właśnie kultowe “Weird Tales” – kojarzone z takimi autorami jak Howard P. Lovecraft, Clark Ashton Smith, Robert Bloch czy Ray Bradbury – stało się miejscem, w którym jego opowiadania ukazywały się nie tylko do samej śmierci autora, ale jeszcze wiele lat po niej.
W 1929 roku w sierpniowym numerze “Weird Tales” ukazało się opowiadanie “Królestwo cieni” (“The Shadow Kingdom”), pierwsze z serii o Kullu, władcy Waluzji, literackim protoplaście późniejszego wielkiego bohatera Howarda – Conana. Conan, barbarzyńca z mroźnej Cymerii, pojawił się po raz pierwszy w opowiadaniu “Feniks na mieczu” (“The Phoenix on the Sword”), które było przerobioną wersją odrzuconego wcześniej przez wydawcę tekstu “Tym toporem władam!” (“By This Axe I Rule!”), pisanego pierwotnie o Kullu. W takiej formie Conan zadebiutował w “Weird Tales” we wrześniu 1932 roku.
Samobójcza śmierć Roberta E. Howarda, do której doszło 11 czerwca 1936 roku w Cross Plains, przerwała karierę pisarza w momencie, gdy wydawało się, że jego stale rosnąca pozycja w branży “pulp fiction” zwiastuje druzy sukces komercyjny. Twórca Conana był jednym z pierwszych autorów tego typu literatury, który utrzymywał się wyłącznie z pisania.
Wydana w drugiej połowie lat pięćdziesiątych książkowa edycja historii o Conanie, przygotowana przez wydawnictwo Gnome Press, zawierała pierwszy pastisz, czyli kontynuację przygód Cymeryjczyka, autorstwa innego pisarza. Mikropowieść wydaną wówczas jako “Return of Conan”, w późniejszych wydaniach znaną jako “Conan Mściciel” (“Conan the Avenger”), napisał szwedzki autor opowieści fantasy, Björn Nyberg. Pomógł mu w tym L. Sprague de Camp, amerykański fantasta, który pracował jako edytor przy wydaniu książkowego Conana. Niektórzy twierdzą jednak, że wkład de Campa ograniczał się wówczas jedynie do nadanie angielszczyźnie Szweda literackiej ogłady. W późniejszych latach de Camp z kolejnym amerykańskim pisarzem, Linem Carterem, przerobił kilka mniej znanych opowiadań Howarda o innych bohaterach, na nowe historie o Conanie. Obaj panowie napisali też kilka nowych opowiadań, oraz dokończyli kilka odnalezionych fragmentów, których nie udało się ukończyć ich twórcy.
Choć wielbiciele Conana często uważają że pisanie przez de Campa i Cartera (oraz kilkudziesięciu kolejnych autorów) nowych przygód Conana to nic innego jak tylko taniec na grobie Roberta E. Howarda, to jednak trzeba przyznać że bez ich pracy prawdopodobnie zostałby on jednym z dziesiątek zapomnianych klasyków fantasy, których utwory znane byłyby jedynie garstce zapaleńców.
Autor: Rafał Chojnacki